Όλοι βλέπουμε όνειρα! Ερευνητές έχουν υπολογίσει ότι μέχρι τα 70 μας χρόνια, οι περισσότεροι ενήλικοι θα έχουμε ξοδέψει 6 χρόνια της ζωής μας στα όνειρα! Τα όνειρα είναι μια διαδοχή εικόνων, ιδεών, συναισθημάτων και αισθήσεων που συμβαίνουν χωρίς τη θέληση του μυαλού κατά τη διάρκεια ορισμένων σταδίων του ύπνου. Αν και ο σκοπός και το περιεχόμενο των ονείρων δεν είναι απόλυτα κατανοητός, τα όνειρα είναι ένα θέμα που έχει απασχολήσει και έχει προσελκύσει έντονα το ανθρώπινο ενδιαφέρον σε όλη την καταγεγραμμένη ιστορία! Τα πολύ μικρά μωρά δεν είναι σε θέση να εκφράσουν τις επιθυμίες, τους φόβους και τις αγωνίες τους. Παρόλα αυτά, αν τα παρατηρήσουμε να κοιμούνται θα δούμε από τις εκφράσεις τους ότι έχουν όνειρα ζωντανά – αν και απλοϊκά. Από 18 μηνών έως και 2 ετών, η φαντασία των παιδιών αναπτύσσεται και το ίδιο κάνουν και τα όνειρά τους! Οι έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά συνήθως ονειρεύονται πράγματα που αγαπούν, όπως τα παιχνίδια τους, τους φίλους και την οικογένειά τους, ζωάκια και ήρωες κινουμένων σχεδίων. Επίσης, μπορεί η σκέψη τους στα όνειρα να έχει να κάνει με επιθυμίες και πράγματα που μέσα από τα όνειρά τους γίνονται πραγματικότητα. Για παράδειγμα, μπορεί να ονειρεύονται ότι τρώνε όσα γλυκά θέλουν ή ότι είναι σούπερ ήρωες και μπορούν να πετάξουν όπως ο Σούπερμαν! Τα όνειρα των παιδιών έχουν νόημα. Όπως οι ζωγραφιές τους μπορούν να μας πουν πολλά για τα συναισθήματά τους, έτσι και τα όνειρα μπορούν να μας βοηθήσουν να καταλάβουμε τι τους απασχολεί. Τι γίνεται όμως όταν το όνειρο καταλήγει σε εφιάλτη; Τι είναι οι εφιάλτες; Τα όνειρα των παιδιών δεν είναι πάντα διασκεδαστικά και γαλήνια. Τα όνειρα μπορούν να καταλήξουν σε εφιάλτες. Ωστόσο, οι ερευνητές τονίζουν πως οι εφιάλτες είναι ένα φυσιολογικό κομμάτι του ύπνου στην παιδική ηλικία. Όσο η φαντασία των παιδιών αυξάνει, τόσο πιο πιθανό είναι να δει ένα κακό όνειρο και όσο πιο πολλά ερεθίσματα δέχεται, τόσο πιο εύκολο είναι να τα αναβιώσει στον ύπνο του με έναν μπερδεμένο και ακανόνιστο τρόπο. Έχει υπολογιστεί ότι μέχρι την ηλικία των 5 ετών, ένα στα δύο παιδιά ξυπνάει μέσα στον ύπνο του από εφιάλτη! Οι εφιάλτες είναι τα άσχημα όνειρα που μπορούν να ξυπνήσουν το παιδί προκαλώντας συναισθήματα φόβου και αγωνίας. Τα παιδιά κάθε ηλικίας έχουν διαφορετικούς φόβους, και αυτοί οι φόβοι ξεπηδούν στα όνειρά τους. Οι φόβοι μπορεί να είναι είτε μη ρεαλιστικοί, όπως τέρατα, λύκοι, μάγισσες, που σε συνδυασμό με το σκοτεινό δωμάτιο μπορούν μέσα από το όνειρο να αποκτήσουν πραγματική διάσταση, είτε να εμπεριέχουν έναν ρεαλιστικό κίνδυνο όπως το τσίμπημα της αράχνης, την επίθεση από καρχαρία κ.α. Οι έρευνες δείχνουν ότι ο πιο συχνός εφιάλτης των παιδιών έχει να κάνει με το άγχος του αποχωρισμού, ή με το φόβο ότι θα μείνουν μόνα τους χωρίς να μπορούν να βρουν τη μαμά και τον μπαμπά. Τα παιδιά στην πρώιμη παιδική ηλικία έχουν μεγάλη ανάγκη να νιώθουν υπέρ ασφαλή στο σπίτι και να αισθάνονται προστατευμένοι από τους γονείς τους. Οι περιστασιακοί εφιάλτες δεν αποτελούν σημάδι ανησυχίας γιατί τις περισσότερες φορές είναι προϊόν της ζωηρής φαντασίας των παιδιών. Οι ειδικοί όμως αναφέρουν, πως αν το παιδί βλέπει έναν επαναλαμβανόμενο εφιάλτη ξανά και ξανά, τότε ίσως αντιμετωπίζει κάτι που του προκαλεί στρες κατά τη διάρκεια της ημέρας. Σε αυτήν την περίπτωση οι γονείς θα πρέπει να αναζητήσουν την πηγή του άγχους και να προσπαθήσουν να το εξαλείψουν καθησυχάζοντας το παιδί. Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, μπορούν να κατανοήσουν καλύτερα τα όνειρά τους και να καθησυχάσουν μόνα τους τον εαυτό τους γιατί αρχίζουν να αντιλαμβάνονται ότι “ήταν απλά ένα κακό όνειρο”. Αυτό μπορεί να το πετύχει το παιδί περίπου στην ηλικία των 7 ετών. Μέχρι όμως το παιδί να καταφέρει να ξεχωρίσει το όνειρο από την πραγματικότητα, χρειάζεται τον εφησυχασμό και την ασφάλεια των γονιών του. Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς; Αν το παιδί ξυπνήσει μέσα στη νύχτα από ένα κακό όνειρο, προσπαθήστε να κατανοήσετε τι είναι αυτό που είδε και καθησυχάστε το διαβεβαιώνοντάς του ότι είδε απλά ένα όνειρα και πως είναι ασφαλές. Τα παιδιά προσπαθούν να βγάλουν νόημα από τα όνειρά τους και θα χρειαστούν τη βοήθεια των γονιών τους για να κατανοήσουν το φανταστικό και το πραγματικό. Αν για παράδειγμα δει ένα τέρας, πείτε στο παιδί ότι παρόλο που μπορεί να μοιάζει τρομακτικό, στην πραγματικότητα τα τέρατα δεν υπάρχουν και δεν μπορούν να κάνουν κακό στα παιδιά. Αν το παιδί θέλει να μοιραστεί αυτό που είδε το επόμενο πρωί, ακούστε το χωρίς να κοροϊδεύετε ή να υποτιμάτε. Αν βλέπετε ότι η ανησυχία του παιδιού παραμένει και ο ίδιος εφιάλτης επανέρχεται, παρόλο που του διαβεβαιώνετε ότι δεν είναι πραγματικός, ζητήστε του να ζωγραφίσει ή να συζητήσει αυτό που είδε δίνοντας μια διαφορετική και ευχάριστη κατάληξη στην ιστορία. Ίσως χρειαστεί να προστατέψετε το παιδί από πράγματα που του προκαλούν ανησυχία όπως τηλεοπτικά προγράμματα ή παιχνίδια. Τα όνειρα και οι εφιάλτες είναι οι περιπέτειες που ζουν τα παιδιά στον ύπνο τους. Οι γονείς θα πρέπει να ενθαρρύνουν τα παιδιά να μιλούν για την εμπειρία των ονείρων τους. Εξερευνώντας τα όνειρά τους, μπορείτε να κατανοήσετε ένα συχνά αθέατο μέρος της ζωής τους!